به طور کلی، نکات برنامه «اموربیک بابان‌اف» یکی از دو نامزد اصلی برای پست ریاست‌جمهوری قرقیزستان، شامل تقویت همکاری نظامی با روسیه و ایجاد مرکز مبارزه با مواد مخدر و نیروهای مرزی متحد سازمان پیمان امنیت جمعی هست ....

ایران شرقی/ در اواسط ماه اوت «اموربیک بابان‌اف»، یکی از دو نامزد اصلی برای پست ریاست‌جمهوری قرقیزستان، برنامه خود پیرامون توسعه کشور را طراحی کرد. دیدگاه‌های وی نسبت به سیاست و همکاری در حوزه امنیت توجه خاصی را به خود جلب کرده است.
برنامه پیش از انتخابات بابان‌اف در قالب مصاحبه با مجله "Expert" منتشر شد. یکی از نکات کلیدی این مصاحبه، مسئله همکاری نظامی با روسیه، بویژه پایگاه هوایی روسیه در کانت است. علی‌رغم اینکه این پایگاه از قرقیزستان محافظت می‌کند، سیاست‌مداران محلی درمورد آینده آن دیدگاه‌های مختلفی دارند. اموربیک بابان‌اف جزو افرادی است که وجودش برای حفظ پایگاه نظامی روسیه ضرورت دارد. همانطور که می‌دانید، در قرقیزستان چهار واحد نظامی روسیه وجود دارد: پایگاه هوایی نیروهای جمعی واکنش سریع سازمان پیمان امنیت جمعی در کانت، پایگاه آزمایشی نظامی-دریایی در شهر کاراکول در ایسیک-کول، مرکز ارتباطات دور ناوگان نظامی-دریایی در روستای چالدوار و مرکز لرزه‌نگاری در مایلو-سو. همه آنها تا همین اواخر به طور جداگانه فعالیت می‌کردند، اما در ماه ژانویه سال جاری وارد بخشی از پایگاه نظامی مشترک فدراسیون روسیه شدند.
مسئله استقرار پایگاه هوایی فدراسیون روسیه در کانت برای هر دو طرف مهم است. این پایگاه برای قرقیزستان که نیروهای نظامی هوایی و دفاع ضد هوایی را در اختیار ندارد، تضمینی برای پوشش هوایی (از هوا)  در صورت وخامت اوضاع سیاسی-نظامی در منطقه، از جمله از جانب جنوب (از افغانستان) است. علاوه بر این، با توجه به اقدامات نیروهای هوا و فضای روسیه در سوریه، این پایگاه هوایی نظامی نقش مهمی را در درگیری‌های مشابه به عملیات علیه تروریست‌های "دولت اسلامی" ایفا می‌کند. اهمیت آن در مناطق کوهستانی (جایی که امکان استفاده از وسایل نقلیه زرهی و توپخانه محدود است) بسیار زیاد است. تبادل نظر اخیر بین بیشکک و مسکو که در طی آن آتامبایف در مورد خروج این پایگاه از کشور پس از اتمام اعتبار قرارداد و ولادیمیر پوتین در مورد تامین امنیت قرقیزستان توسط این پایگاه صحبت کرد، نشان می‌دهد که این مسئله اهمیت خود را حفظ کرده است.
به اعتقاد بابان‌اف، پایگاه هوایی روسیه در کانت، ضامن امنیت نه تنها  قرقیزستان، بلکه کل مناطق آسیای مرکزی است. بنابراین، در اینجا روی سخن نه در مورد خروج پایگاه، بلکه درمورد گسترش بیشتر همکاری نظامی روسیه-قرقیزستان است. وی از این واهمه دارد که رادیکال‌های محلی از حضور نظامی فدراسیون روسیه برای تحریک احساسات ملی‌گرایانه استفاده کنند. در این راستا، فرمت همکاری نظامی براساس سازمان پیمان امنیت جمعی که اعضای آن بیشتر از همه به حفظ ثبات در منطقه علاقمند هستند، پیشنهاد می‌شود.
مسئله استقرار  پایگاه دوم روسیه در جنوب قرقیزستان شایسته توجه خاصی است. این موضوع مدتهاست که مورد بحث است. با این حال، در زمان حکومت اسلام کریم‌اف در ازبکستان، تاشکند مخالف حضور نظامی روسیه در قرقیزستان بود. پس از رسیدن شوکت میرضیایف به پست ریاست‌جمهوری روابط ازبکستان با کشورهای  همسایه گرم‌تر شد. در ماه ژوئیه، آتامبایف خاطرنشان کرد که از استقرار پایگاه روسیه در جنوب قرقیزستان (منطقه هم مرز با تاجیکستان) واهمه‌ای ندارد، چرا که آنجا "وضعیت بدی" دارد.
بابان‌اف مستقیما در مورد ایجاد پایگاه دوم روسیه صحبت نمی‌کند. وی قصد دارد تعامل پیرامون حفظ مرزهای جنوبی قرقیزستان (از جمله حوزه حساس برای روسیه مانند مواد مخدر) را تقویت کند. وی ایجاد مراکز مشترک واکنش سریع برای حفاظت از بخش‌های غیر قابل دسترس مرز و همچنین مرکز واحد مبارزه با مواد مخدر سازمان پیمان امنیت جمعی در استان‌های اوش و باتکن (این مرکز شامل ساختارهای ستادی، بخش آموزش، نیروهای جمعی ضد مواد مخدر سازمان پیمان امنیت جمعی، آزمایشگاه و مرکز تجزیه و تحلیل می‌شود) را پیشنهاد می‌دهد. سازمان پیمان امنیت جمعی کادرها و تجهیزات این مرکز را تامین می‌کند. با این حال، این اقدامات بدون کنترل کامل مرز ممکن است نتیجه کمی داشته باشند، چرا که قاچاقچیان مواد مخدر که با نیروهای امنیتی قرقیزستان در ارتباط اند به راحتی می‌توانند مواد مخدر را از مسیرهای دیگر قاچاق کنند.
با توجه به تجربه عملکرد گروه نگهبانان مرزی روسیه در تاجیکستان، مبارزه واقعی با قاچاق مواد مخدر افغانستان تنها در صورت کنترل مرز توسط فدراسیون روسیه امکان‌پذیر است. این در حالیست که دوشنبه به شدت خواستار خروج مرزبانان روسی از مرز افغانستان  بوده و با از سرگیری حفاظت مشترک از آن موافق نیست. قرقیزستان هم نمی‌تواند اقدامات نصفه نیمه در این راستا را انجام دهد. بابان‌اف که پیشنهاد ایجاد بخش‌های گارد مرزی جمعی سازمان پیمان امنیت جمعی (این بخش‌ها کنترل مرز تاجیکستان را بدست می‌گیرند) را داده است، از این امر آگاه است. مبارزه با مواد مخدر افغانستان که به خاک روسیه نفوذ می‌کنند، همچنان برای مسکو مهم است، اما باید در نظر داشت که تحقق این ایده، مخالفت شدید ملی‌گرایان محلی و رادیکال‌های اسلامی مرتبط با فروش مواد مخدر به بهانه رویارویی با «تهدید روسیه" را بر می‌انگیزد.
بابان‌اف در دستور‌العمل‌های خود برای مقابله با اسلام رادیکال مجبور به مانور است. انتقاد شدید از اسلام گرایان می‌تواند رای‌دهندگان مسلمان را دلسرد کرده و موضع خنثی یا طرفدار اسلام را از بین ببرد. بنابراین، وی پیشنهاد ایجاد یک دولت سکولار با سنت اسلامی را ارائه کرده و سعی دارد از طریق حفظ "ریشه‌های فرهنگی" و "ایجاد یک جامعه تحصیل کرده در نظام جهانی تقسیم کار" به دنبال نوعی توازن و تعادل باشد. مشکل این است که رسیدن به چنین توازنی دشوار است. پیشنهاد ایجاد مهدکودک‌ها و مدارس (با برنامه دولتی آموزشی) همزمان با مراکز اسلامی می‌تواند تا حدی مشکل را حل کند، اما ایدئولوژی سکولار در قرقیزستان ضعیف‌تر بوده و بعید است که مانع گسترش اسلام‌گرایی شود.
به طور کلی، نکات برنامه بابان‌اف مانند تقویت همکاری نظامی با روسیه و ایجاد مرکز مبارزه با مواد مخدر و نیروهای مرزی متحد سازمان پیمان امنیت جمعی جذاب هستند. در عین حال، وی در مسائل مربوط به استقرار پایگاه دوم روسیه در جنوب و مقابله با اسلام رادیکال محتاطانه عمل می‌کند. این در حالیست که وضعیت در منطقه همچنان دشوار است و قرقیزستان  می‌تواند در صورت توسعه منفی وضعیت در تاجیکستان، به "خط دوم دفاع" برای روسیه، سازمان پیمان امنیت جمعی و اتحادیه اقتصادی اورسیا تبدیل شده و از گسترش اسلام رادیکال در شمال جلوگیری کند. همکاری نظامی میان بیشکک و مسکو می‌تواند نقش کلیدی را در اینجا ایفا کند.
انتهای پیام/.